بکاپ گرم یا Hot Backup روشی است که در آن سیستم بدون توقف به کار خود ادامه می‌دهد و همزمان نسخه‌ی پشتیبان نیز گرفته می‌شود. سرویس خاموش نمی‌شود و کاربران هم‌چنان می‌توانند از پایگاه داده استفاده کنند.
این روش را باید در کنار بکاپ سرد دید. در بکاپ سرد، همه‌چیز متوقف می‌شود تا نسخه‌برداری انجام شود. ولی در بکاپ گرم، عملیات ادامه دارد و دسترسی به داده‌ها قطع نمی‌شود. همین تفاوت است که بسیاری از سازمان‌ها را مجاب کرده برای حفظ پایداری داده‌ها و جلوگیری از کاهش Uptime به سراغ پشتیبان‌گیری آنلاین بروند.
برای آشنایی بیش‌تر با مفهوم بکاپ و روش‌های مختلف آن می‌توانید مقاله‌ی بک آپ چیست را در وبلاگ آروان‌کلاد مطالعه کنید.
ویژگی‌های بکاپ گرم (Hot Backup)
در بکاپ گرم، سیستم هم‌چنان فعال است و فرآیند پشتیبان‌گیری به‌شکل همزمان انجام می‌شود. کاربران می‌توانند به داده‌ها دسترسی داشته باشند و تغییرات‌شان هم در نسخه‌ی پشتیبان ذخیره می‌شود.
انجام پشتیبان‌گیری در حین فعالیت سیستم
بزرگ‌ترین ویژگی بکاپ گرم این است که فرآیند پشتیبان‌گیری همزمان با فعالیت پایگاه‌داده انجام می‌شود. در‌این‌حالت، سرورها خاموش نمی‌شوند و نسخه‌برداری در پس‌زمینه شکل می‌گیرد. این قابلیت به‌خصوص برای سازمان‌هایی که حجم تراکنش بالایی دارند اهمیت دارد؛ چون حتا یک توقف کوتاه می‌تواند موجب از‌دست‌رفتن داده یا ایجاد خطا در ثبت اطلاعات شود.
حفظ دسترسی به داده‌ها بدون وقفه
در بکاپ گرم کاربران هیچ اختلالی احساس نمی‌کنند. تمام درخواست‌ها، تراکنش‌ها و تغییرات به‌طور عادی پردازش و همزمان در نسخه‌ی پشتیبان هم ذخیره می‌شوند. این موضوع موجب می‌شود عملیات بکاپ برای کاربر شفاف باشد و تجربه‌ی استفاده از سرویس‌ها بدون تغییر باقی بماند.
عملکرد بدون اختلال سیستم
در این روش، مکانیسم‌های مخصوصی طراحی شده‌اند تا عملیات بکاپ مزاحم پردازش‌های جاری نشود. داده‌ها قفل و دسترسی‌ها محدود نمی‌شوند. به‌این‌ترتیب، سیستم در حالتی پایدار باقی می‌ماند و سرویس‌دهی بدون کاهش محسوس در سرعت یا کیفیت ادامه پیدا می‌کند.
استفاده از Hot Backup در سیستم‌های با ترافیک بالا و دسترسی همیشگی
سرویس‌هایی مانند بانک‌ها، پلتفرم‌های فروش آنلاین، درگاه‌های پرداخت و مراکز داده نیازمند Uptime بالا هستند. بکاپ گرم برای چنین محیط‌هایی بسیار مناسب است، چون اجازه نمی‌دهد حتا در زمان تهیه‌ی نسخه‌ی پشتیبان، دسترسی کاربران قطع شود. این ویژگی برای کسب‌وکارهایی که به‌شکل ۲۴ساعته فعالیت می‌کنند، یک ضرورت است.
مزایای بکاپ گرم
بکاپ گرم به‌خاطر ماهیت آنلاین بودنش مزایای زیادی دارد. سازمان‌ها به کمک این روش می‌توانند سرویس‌های حیاتی خود را بدون توقف ایمن نگه دارند.
1. حفظ تداوم کسب‌وکار
یکی از مهم‌ترین مزایای بکاپ گرم این است که فرآیند پشتیبان‌گیری بدون وقفه انجام می‌شود. کاربران در حین استفاده از سرویس متوجه هیچ قطعی نمی‌شوند و همین موضوع سبب می‌شود کسب‌وکار حتا در لحظات بکاپ‌گیری هم فعال و قابل اعتماد باقی بماند.
2. سرعت بالای بازیابی داده‌ها
چون نسخه‌های بکاپ در زمان واقعی ساخته می‌شوند، فرآیند بازیابی هم ساده‌تر و سریع‌تر است. این ویژگی خطر از‌دست‌رفتن داده‌ها را کاهش می‌دهد و امکان بازگرداندن اطلاعات در کوتاه‌ترین زمان فراهم می‌شود.
3. کاهش زمان Downtime
Downtime یا زمان ازکارافتادگی یکی از پرهزینه‌ترین مشکلات برای سازمان‌هاست. با استفاده از بکاپ گرم، سرویس‌ها نیازی به توقف کامل ندارند و این زمان به کم‌ترین حد ممکن می‌رسد. نتیجه‌ی این کار افزایش Uptime و کاهش زیان ناشی از قطعی سرویس است.
4. مناسب برای سیستم‌های حساس به زمان
سازمان‌هایی که تراکنش‌های لحظه‌ای و حساس دارند، مانند بانک‌ها و سامانه‌های مالی، نمی‌توانند حتا چند دقیقه قطعی را تحمل کنند. بکاپ گرم برای چنین شرایطی طراحی شده و مانع از توقف عملیات حیاتی می‌شود.
5. پشتیبان‌گیری از پایگاه‌داده‌های آنلاین
مدیریت پایگاه‌داده‌های همیشه فعال با روش‌های سنتی بسیار دشوار است. بکاپ گرم این مشکل را برطرف می‌کند و امکان نسخه‌برداری همزمان با پردازش‌های جاری را فراهم می‌کند. این روش هم‌چنین با نیاز روزافزون سازمان‌ها به بازیابی پس از بحران هماهنگی دارد. هر سازمانی که به این موضوع توجه می‌کند، باید بکاپ گرم را بخش ثابت استراتژی خود بداند. برای آشنایی بیش‌تر با جزییات این مفهوم، می‌توانید مقاله‌ی Disaster recovery چیست را مطالعه کنید.
معایب بکاپ گرم
در کنار تمام مزایا، بکاپ گرم محدودیت‌هایی هم دارد که نباید نادیده گرفته شوند. این معایب باعث می‌شوند اجرای آن در همه‌ی شرایط بهترین گزینه نباشد.
1. مصرف بالای منابع
فرآیند پشتیبان‌گیری آنلاین، منابع پردازشی و ذخیره‌سازی زیادی مصرف می‌کند. سرورها باید توانایی مدیریت همزمان بار اصلی سیستم و عملیات بکاپ را داشته باشند که این فشار می‌تواند عملکرد کلی زیرساخت را کاهش دهد.
2. پیچیدگی در پیاده‌سازی
اجرای بکاپ گرم به ابزارهای پیشرفته و دانش فنی بالایی نیاز دارد. برخلاف بکاپ سرد که ساده‌تر انجام می‌شود، در این روش تیم فنی باید لاگ‌ها و تراکنش‌ها را مدیریت کند تا نسخه‌ی پشتیبان دقیق و سالمی ساخته شود.
3. تاثیر بر عملکرد سیستم
هرچند بکاپ گرم برای جلوگیری از اختلال طراحی شده، ولی در سیستم‌هایی با حجم بالای تراکنش احتمال کندی وجود دارد. به‌خصوص در ساعات اوج استفاده، عملیات بکاپ می‌تواند فشار بیش‌تری به سرورها وارد کند.
4. هزینه بالاتر نسبت به بکاپ سرد
برای پیاده‌سازی بکاپ گرم اغلب نیاز به زیرساخت قوی‌تر، فضای ذخیره‌سازی بیش‌تر و نرم‌افزارهای تخصصی وجود دارد. همین موضوع باعث می‌شود هزینه اجرای آن بیش‌تر باشد و نسبت به بکاپ سرد سرمایه‌گذاری بالاتری لازم داشته باشد.
کاربردهای بکاپ گرم
بکاپ گرم در جاهایی استفاده می‌شود که هیچ‌گونه توقف سرویس پذیرفتنی نیست. این روش کمک می‌کند داده‌ها بدون وقفه ذخیره شوند و سیستم همیشه پایدار بماند.
پشتیبان‌گیری از پایگاه‌داده‌های آنلاین
در سیستم‌های آنلاین، داده‌ها لحظه‌به‌لحظه تغییر می‌کنند. اگر بخواهیم برای بکاپ‌گیری پایگاه داده را خاموش کنیم، بخش زیادی از اطلاعات در معرض خطر از‌دست‌رفتن قرار می‌گیرد. بکاپ گرم این مشکل را حل می‌کند و نسخه‌ی پشتیبان را همزمان با فعالیت دیتابیس تهیه می‌کند.
پشتیبان‌گیری از سیستم‌های ابری
زیرساخت‌های ابری اغلب کاربران زیادی را در لحظه پوشش می‌دهند. قطع سرویس در این محیط‌ها می‌تواند اختلال گسترده ایجاد کند. به‌همین‌خاطر، بکاپ گرم برای فضای ابری الزامی است؛ چون سرویس بدون توقف در دسترس می‌ماند و داده‌ها به‌طور پیوسته محافظت می‌شوند.
پشتیبان‌گیری از سامانه‌های حیاتی
سرویس صنایعی مانند بهداشت، حمل‌ونقل یا ارتباطات باید ۲۴ ساعته در دسترس باشند. حتا یک قطعی کوتاه می‌تواند مشکلات جدی ایجاد کند. در این شرایط، بکاپ گرم تضمین می‌کند داده‌ها همواره در حال نسخه‌برداری باشند و بازیابی سریع امکان‌پذیر بماند.
پلتفرم‌های تجارت الکترونیک و خدمات مالی
فروشگاه‌های آنلاین و سرویس‌های مالی وابسته به تراکنش‌های لحظه‌ای هستند. کوچک‌ترین وقفه در دسترسی به پایگاه داده به معنی از‌دست‌رفتن فروش یا اختلال در تراکنش‌های مالی است. بکاپ گرم مانع چنین مشکلی می‌شود و Uptime بالا را تضمین می‌کند.
بهترین شیوه‌ها در بکاپ گرم
برای این‌که بکاپ گرم بیش‌ترین کارایی را داشته باشد، رعایت چند نکته بسیار مهم است:
استفاده از ابزارهای تخصصی
بکاپ‌گیری آنلاین باید با ابزارهای مطمین انجام شود. نرم‌افزارهای حرفه‌ای امکان هماهنگی با پایگاه‌داده و مدیریت لاگ‌ها را فراهم می‌کنند و خطای انسانی را کاهش می‌دهند.
تست منظم فرآیند بازیابی
داشتن نسخه‌ی پشتیبان بدون تست مداوم فایده‌ای ندارد. باید در دوره‌های مشخص فرآیند بازیابی آزمایش شود تا مطمین شویم داده‌ها سالم و قابل استفاده هستند.
ذخیره‌سازی در فضای ابری
نگه‌داری بکاپ‌ها فقط روی یک سرور ریسک زیادی دارد. ذخیره‌سازی در فضای ابری دسترسی سریع‌تر ایجاد می‌کند و خطر از‌دست‌رفتن نسخه‌های پشتیبان را کم می‌کند.
رعایت استانداردهای امنیتی
داده‌های بکاپ باید رمزگذاری شوند تا هنگام دسترسی غیرمجاز قابل سو‌استفاده نباشند. امنیت نسخه‌های پشتیبان به اندازه‌ی امنیت پایگاه داده‌ی اصلی اهمیت دارد.
مدیریت دقیق ذخیره‌سازی
بکاپ گرم می‌تواند حجم زیادی از داده‌ها را تولید کند. مدیریت فضای ذخیره‌سازی و سیاست‌های حذف نسخه‌های قدیمی باعث می‌شود سیستم پایدار و به‌صرفه بماند.
جمع‌بندی
بکاپ گرم یا Hot Backup یکی از مهم‌ترین روش‌های پشتیبان‌گیری آنلاین است که برای سیستم‌های حساس و بدون وقفه ساخته شده است. این روش با حفظ Uptime، کاهش Downtime و پشتیبانی از عملیات حیاتی، به سازمان‌ها کمک می‌کند همیشه به داده‌های خود دسترسی داشته باشند.
ترکیب بکاپ گرم با سایر روش‌ها مانند بکاپ سرد یا نسخه‌های آرشیوی می‌تواند استراتژی پشتیبان‌گیری را کامل‌تر کند. به‌این‌ترتیب، هم پایداری داده‌ها تضمین می‌شود و هم در شرایط بحرانی امکان بازیابی سریع وجود دارد. اگر به دنبال یک استراتژی جامع هستید، استفاده از راهکار بازیابی از بحران در کنار بکاپ گرم می‌تواند امنیت و کارایی زیرساخت شما را چند برابر کند.
